DUDAK NEMLENDİRİCİSİ ORUCU BOZAR MI? Diyanet'e göre dudak nemlendiricisi orucu bozar mı?

[Argun]

Dudak nemlendiricisi sürmek, oruç kapsamında yeme ve içme fiiline girmediği için orucu bozmaz. Burada esas nokta, nemlendiricinin bilinçli bir şekilde yutulmamasıdır

DUDAK NEMLENDİRİCİSİ ORUCU BOZAR MI? Dudaklar kuruyup çatladığında uygulanan bu ürün, cilde dıştan temas eder ve besin değeri taşıyan bir madde gibi kabul edilmez. Ancak dudağa sürülen nemlendiricinin parçaları bilerek yutulursa oruç bozulur. Bu durum, ağız yolu ile bir şey almak şeklinde değerlendirildiği için orucun temel kaidelerine aykırı olur. O nedenle sürerken az miktarda ve dikkatli uygulama yapmak yararlı bulunur. Tadını merak edip yalamaktan kaçınmak ve sürüldüğü bölgede kalmasını sağlamak önemlidir. Böylece oruç güvencede olur ve herhangi bir sakınca ortaya çıkmaz. Dini kaynaklar da bu konuda aynı görüşü paylaşır: Yutma olmadığı sürece, dudak nemlendiricisi sürmek orucu geçersiz kılmaz. ORUÇ TUTARKEN DUDAK NEMLENDİRİCİSİ SÜRMEK CAİZ Mİ? Oruç tutarken dudak nemlendiricisi sürmek caizdir. Din âlimleri, vücudu nemlendirmek veya cilde bakım sağlamak amacıyla sürülen kremlerin oruç bütünlüğünü bozmayacağını belirtir. Burada önemli olan, dudaklara uygulanan bu ürünün bilerek içe alınmamasıdır. Çünkü herhangi bir kremi bilinçli şekilde yutmak, oruç bozmaya sebep olur. Ancak normal kullanımda dudak nemlendiricisi, çatlamayı önlemek amacıyla dıştan uygulanır. Tat veya aroma içeren formları yalama isteği uyandırabileceğinden, genellikle renksiz ve kokusuz balmlar tavsiye edilir. Sonuç olarak, oruçlu birinin dudak kuruluğunu gidermek için nemlendirici kullanmasında dinen bir sakınca bulunmaz; orucun geçerliliği devam eder. DUDAK NEMLENDİRİCİSİ ORUCA ZARAR VERİR Mİ? Dudak nemlendiricisi, doğru kullanıldığı takdirde oruca zarar vermez. Oruçta esas olan, yeme-içme türünden fiillerden uzak durmaktır. Dudak nemlendiricisi ise dışarıdan uygulanan bir bakım ürünüdür ve gıda yerine geçmez. Bu nedenle sadece sürmekle orucun bozulması söz konusu olmaz. Fakat ürünü yutmak veya dudaktaki parçayı bilinçli şekilde mideye göndermek oruca zarar verir. Bu noktada dikkat, uygulamanın ağız içine temasını en aza indirmeye yöneliktir. Herhangi bir tat veya koku içeren ürünlerde yalanma ihtimali artabileceğinden, bu tür balmların kullanımında daha özenli davranmak gerekir. Genel olarak sürme eylemi, orucu riske atmaz ve ibadetin devamlılığına engel teşkil etmez.

Renksiz dudak nemlendiricisi genelde tatsız ve kokusuz formüllere sahip olduğu için orucu bozmaz. Bu tür bir balm, sadece dudakları koruma ve nemlendirme amacı taşır. Yeme veya içme kategorisine giren herhangi bir eylem yapılmadığı sürece sorun oluşmaz. Tabii dikkat edilmesi gereken, nemlendiricinin ağız yoluyla mideye gitmemesidir. Sürme sırasında çok ince bir tabaka halinde uygulama yaparak ürünün ağıza bulaşma ihtimali düşürülebilir. Gün boyunca da dudakları yalamaktan kaçınmak, ürünün yutulmasını önler. Bu basit önlemlerle renksiz nemlendirici kullanmak, oruç süresince herhangi bir bozulmaya neden olmaz ve ibadete zarar vermez. RENKLİ DUDAK NEMLENDİRİCİSİ ORUCU BOZAR MI? Renkli dudak nemlendiricisi kendi başına orucu bozmaz. Renkli olması, ürünün dudak üzerinde pigment bırakması anlamına gelir ve bu durum sadece görsel bir değişimdir. Ancak dikkatli olmak gerekir. Bazı renkli balmlar, hoş bir tat veya koku içerebilir. Dudakları yalamak ya da ürünün parçalarını yutmak orucu bozabilir. Renkli ürünlerde, dudakta kalan boya veya tatlandırıcı unsurlar ağız içine girerse istenmeyen bir duruma yol açabilir. Bu nedenle oruçlu kişinin renkli nemlendirici sürerken ürünün farkında olmadan bile olsa boğaza ulaşmamasına ekstra özen göstermesi gerekir. Yutma olmadığı sürece, renkli dudak nemlendiricisi orucun geçerliliğini etkilemez. MEYVELİ DUDAK NEMLENDİRİCİSİ ORUCU BOZAR MI? Meyveli veya aromalı dudak nemlendiricisi, içeriğinde tatlandırıcılar barındırdığı için oruçlu kişi açısından riskli sayılır. Sürüldüğü anda orucu bozmaz; çünkü dıştan bir temas söz konusudur. Fakat meyve aroması dikkat çekici olabilir ve dudağı yalama isteğini artırabilir. Bu yalama sonucunda aromalı içerik boğaza kaçarsa oruç bozulur. Kasıtlı yutma durumu, yeme-içme hükmünde değerlendirilir. Bu yüzden meyveli balmlar yerine tatsız ve kokusuz ürünler tercih edilmesi önerilir. Eğer sadece sürülüyorsa ve bilerek yutma durumu yoksa oruç bozulmaz. Ancak riski yüksek ürünler olduğu için, mümkünse aroma içermeyen basit dudak nemlendiricileri tercih etmek daha güvenlidir.

Dudak nemlendiricisinin yutulması orucu bozar. Yeme-içme fiili, herhangi bir maddenin ağız yoluyla bilerek mideye ulaşmasını kapsar. Nemlendirici, gıda olarak kabul edilmese bile kasten yutulduğunda aynı kural geçerli olur ve oruç bozulur. İstemeden yutma durumunda ise din âlimlerinin çoğu, “bilinçli olmayan bir eylem olduğu için günaha girilmez ama o günün orucu bozulmuş kabul edilebilir” şeklinde görüş bildirir. O nedenle olabildiğince dikkatli olmak gerekir. Dudaklarda kalan krem kalıntısı fark edilirse, yalamadan ya da tadına bakmadan kalmasını sağlamak önemli olur. Oruç esnasında, asıl amaç gıda alımından uzak durmak olduğu için bilerek yutma hâlinde oruç geçersizleşir. ORUÇ TUTARKEN DUDAK NEMLENDİRİCİSİ KULLANMANIN HÜKMÜ NEDİR? Oruç tutarken dudak nemlendiricisi kullanmak dinen mubah kabul edilir. Bu hükme göre, dışarıdan vücuda bakım amacıyla uygulanan kremler oruç yasakları arasında yer almaz. Dudağa sürülen balm, yeme-içme amacı gütmediğinden problem oluşturmaz. Ancak bu ürünün parçaları isteyerek mideye gönderilirse oruç bozulur. Fetva kaynaklarında da dudak veya cilt üzerine sürülen şeylerin, midede sonlanmadıkça orucu geçersiz kılmayacağı belirtilir. Bu görüş doğrultusunda, oruçlu biri çatlayan dudaklarını rahatlatmak için nemlendirici sürebilir. Dikkat edilmesi gereken nokta, sürülen şeyin tadını kasten almak veya yutma eylemine dönüştürmemektir. Böylece oruç hükmü bozulmadan devam eder. RAMAZANDA DUDAK NEMLENDİRİCİSİ KULLANMAK ORUCU BOZAR MI? Ramazan ayında oruçluyken dudak nemlendiricisi kullanmak orucu bozmaz. Resmî fetva kurumlarının da belirttiği gibi, deri üstüne uygulanan merhem ve kremler yeme-içme fiiline eşit görülmez. Dudak nemlendiricisi de bu çerçevede değerlendirilir. Bir beslenme unsuru olmadığı için sadece sürmekle oruç ihlâl edilmez. Fakat burada bilerek yutma ya da tadını almaya çalışma gibi durumlar sakıncalı sayılır. Eğer yalama yapıp nemlendiriciyi mideye gönderme olursa, oruç bozulur. Dolayısıyla çatlayan veya kuruyan dudakları Ramazan boyunca rahatlatmak için bu tür ürünler tercih edilebilir. Dikkatli kullanım sağlandığında, orucun geçerliliği etkilenmez.

Diyanet İşleri Başkanlığı, dudak nemlendiricisi sürmenin orucu bozmayacağı yönünde görüş bildirir. Diyanet kaynakları, cilt üzerinden emilen krem ve merhemlerin yeme-içme olarak değerlendirilmediğini açıklar. Dudak için kullanılan nemlendiriciler de bu kapsama girer. Yeter ki ürün, bilinçli şekilde yutulmasın veya ağızdan içeri alınmasın. Ramazan ayında da aynı hüküm geçerlidir; kişi dudağındaki kuruluk için nemlendiriciye ihtiyaç duyarsa sürebilir. Diyanet, bu konuda sorulan sorulara net cevaplar vererek kaza ya da kefaret gerektirecek bir durum olmadığını belirtir. Önemli olan, söz konusu ürünü tüketme niyetiyle hareket etmemek ve boğaza ulaşmasına izin vermemektir. DUDAK NEMLENDİRİCİSİ ORUCU NEDEN BOZMAZ? Dudak nemlendiricisi, orucun temel yasakları olan yeme-içme eyleminin dışında kaldığı için orucu bozmaz. Burada amaç, dudakları nemlendirip sağlıklı tutmaktır ve herhangi bir besin ihtiyacı giderme söz konusu değildir. Ürün, dış yüzeye sürüldüğünde kana çok az ve sınırlı şekilde karışabilir; bu da orucu geçersiz sayacak bir eylem değildir. Orucun bozulması için gıda niteliğindeki bir maddenin ağız yoluyla mideye ulaşması gerekir. Dudak nemlendiricileri ise bu tanıma uymaz. Bu nedenle sadece kullanımı, oruç bozucu bir durum olarak değerlendirilmez. Özetle, besin tüketimi amacı taşımayan ve cilt yüzeyinde kalan maddeler oruca halel getirmez. DUDAK NEMLENDİRİCİSİ SÜRMEK ORUÇ SEVABINI AZALTIR MI? Dudak nemlendiricisi sürmek oruç sevabını azaltmaz. Çünkü bu davranış, oruç yasaklarından biri olan “yeme-içme” kategorisine girmediği için ibadetin özüne ters düşmez. İbadetin sevabı, kişinin Allah rızası için yeme-içmeden uzak kalması ve oruç bilincini korumasına bağlıdır. Nemlendirici, bu prensibi ihlâl etmediğinden oruç sevabında bir azalma olmaz. Dikkat edilmesi gereken tek husus, ürünü yutmamak ve tadını almak amacıyla kullanmamaktır. Bu şartlara riayet edildiğinde oruç sevabı tam olarak korunur. Dolayısıyla dudakları korumak, bakımı sağlamak ve çatlamayı önlemek için kullanılan krem veya balm, oruç sevabına olumsuz etki yapmaz. DUDAK NEMLENDİRİCİSİ NEDENİYLE ORUÇ BOZULURSA KEFARET GEREKİR Mİ? Dudak nemlendiricisi sebebiyle oruç bozulursa durumun nasıl gerçekleştiğine bakılır. Bilinçli olarak bu ürünü yutmak, orucu kasten bozmak sayılır. Ramazan orucunu kasten bozmanın hükmü, kefaret orucu tutmaktır. Kefaret orucu, 60 gün artı bozulan günün kazası şeklinde uygulanır. Eğer ürün, tamamen istemeden boğaza kaçtıysa çoğu âlim bu durumda günaha girilmeyeceğini ifade eder. Ancak genellikle o günün orucunu kaza etmek gerekebilir. Kasıt olmadan da boğaza ulaşmışsa, kefaret zorunlu olmaz. Özetle, dudak nemlendiricisi bilerek yutulduğunda oruç bozulur ve kefaret gerekir. İstem dışı durumlarda kefaret gündeme gelmeyebilir, fakat bozulduğuna dair şüphe varsa kaza orucu tercih edilir.

Dudak nemlendiricisi kullanmak istemeyen veya elinde bulunmayan kişiler, dudak kuruluğunu hafifletecek başka yöntemler kullanabilir. Sahur sırasında ve iftara kadar olan süreçte bol su tüketmek, vücudun nem dengesini korumasına yardımcı olur. Ayrıca sahurda dudaklara nemlendirici sürüp niyet öncesi son bir kat uygulamak da faydalı görülür. Gün içinde dudaklar kurursa, dudakları yalamadan bir mendille hafifçe silmek veya ıslak bir bez yardımıyla nemlendirmek tercih edilebilir. Ortamı havalandırmak ve nemli tutmak, kuruluğu azaltır. Bu basit önlemlerle dudakların aşırı kuruması engellenebilir. Yeme-içme fiiline girilmediği sürece oruç bozulmayacağı gibi, bu yöntemler de herhangi bir risk oluşturmaz. HANGİ DURUMLARDA DUDAK NEMLENDİRİCİSİ ORUCU BOZAR? Dudak nemlendiricisi, yutma eylemi gerçekleşirse orucu bozar. Bir maddenin kasten veya bile bile mideye ulaşması yeme-içme hükmünde kabul edilir. Bu nedenle sürülen krem dil ile içe çekilirse oruç geçersizleşir. Özellikle aromalı, meyveli veya tatlandırıcılı balmlarda yutma riski daha yüksektir. Tatlı bir lezzet hissedildiği anda yalama alışkanlığı oluşabilir ve farkında olmadan mideye ulaşabilir. Bu durum kasıtlı veya bilerek yapılırsa kefaret de gündeme gelebilir. Öte yandan, dudaklarda kalan ürünü dışarı atmak veya tükürmek mümkündür. Bilinçli bir yutma olmadıkça ise sürmek kendi başına orucu bozmaz. Temel kural, mideye girişin olmamasını sağlamaktır. ORUÇLUYKEN DUDAK NEMLENDİRİCİSİ KULLANIRKEN NELERE DİKKAT ETMELİ? Oruçluyken dudak nemlendiricisi kullanırken yutma riskine karşı önlem almak gerekir. Aromasız ve kokusuz ürünler tercih edilmesi, ağızda tat bırakma ihtimalini azaltır. İnce bir tabaka halinde sürmek, kalın katmanların ağıza bulaşmasını önler. Dudağa uygulandıktan sonra yalanmaması ve tadına bakılmaması önemli bir kuraldır. Eğer ürünün ağza kaçtığı düşünülürse, hemen tükürmek ve mümkünse durumu tekrar etmemek uygun olur. Ayrıca gün içinde sık sık nemlendirici tazelemek yerine, gerçekten kuruma yaşandığında sürmek de riski düşürür. Bu basit kurallara özen göstererek dudakları korumak mümkündür. Orucu bozacak bir durum olmadığı sürece, bu uygulamada sakınca yoktur. DUDAK NEMLENDİRİCİSİYLE ORUÇ BOZULURSA NE YAPMAK GEREKİR? Dudak nemlendiricisi yüzünden oruç bozulduğundan şüphe ediliyorsa, öncelikle bunun bilinçli mi yoksa istemeden mi gerçekleştiğine bakılır. Bilerek yutma veya tadına bakma söz konusuysa oruç artık geçerli değildir ve Ramazan orucu ise kefaret gündeme gelebilir. Kasıtsız veya unutularak yutma yaşandıysa birçok âlim, günaha girilmediğini ancak kaza orucu tutulmasının doğru olacağını söyler. Böyle bir durumda o gün orucu bozduğunu anlayan kişi, mümkünse günün geri kalanını yiyip içmeden tamamlar. Ramazan bittikten sonra da o günü kaza eder. Kasıt varsa kefaret, kasıt yoksa kaza ile durum telafi edilir.

Dudak nemlendiricisi orucu bozmaz diye genel bir kabul bulunur. İslam âlimlerinin büyük kısmı, deri üstüne uygulanan krem ve benzeri şeylerin oruç bütünlüğünü bozmadığı hususunda hemfikirdir. Fakat tat içeren ürünler konusunda bazı ihtilaflar olabilir. Bazı görüşler, dudakta tadı hissedilen şeyin bilerek yalanması hâlinde orucun bozulacağını özellikle vurgular. Yine de asıl mesele yutma ve besine dönüşme durumudur. Çoğu kaynak, bu ürünleri yeme-içme fiilinden ayrı tutar. Bu bakımdan ana akım görüş ortaktır: Dudaklara sürülen balm veya krem, isteyerek mideye indirilmediği sürece orucu geçersiz kılmaz. Farklı mezhepler de esasen bu prensibi benimser. ORUÇLUYKEN DUDAK NEMLENDİRİCİSİ SÜRÜLÜR MÜ? Oruçlu iken dudak nemlendiricisi sürmek mümkündür. Bu durum, oruç yasakları arasında yer almaz. Çünkü ürünün amacı besin almak değil, dudakları korumaktır. Dolayısıyla çatlayan dudaklara krem sürmekle oruç geçersiz olmaz. Fakat nemlendirici tatlı veya kokuluysa yutma ihtimali artar. Bu nedenle renksiz, kokusuz ve tatsız ürünlerin tercih edilmesi daha güvenlidir. Sürerken ince tabaka halinde uygulama yapılıp yutulmamasına dikkat edilirse sorun çıkmaz. Dinin bu konudaki genel fetvası nettir: Bilmeden yutma olmaksızın sürülen dudak kremi oruca zarar vermez. Bu sayede oruç rahatlıkla devam ettirilebilir ve dudak sağlığı korunabilir.

Kaynağa git...