Normal Doğumun Olağan Seyri Nasıldır?

[Gulsumnur]

Normal Doğumun Olağan Seyri Nasıldır?
Doğum eylemi latent ve aktif dönem olarak 2 ana dönemden oluşur. Hastanın latent dönemde olduğu düşünülüyorsa ve fetal iyilik hali testleri normalse hasta herhangi bir girişimde bulunulmadan izlenir. Bu gebelerin büyük bölümü 24 saat içinde aktif döneme girer. Aktif dönemdeki doğum eylemi 3 zaman aralığında gerçekleşir.

1. Dönem
Ağrılı ve rahim azında açılma-silinmeye yol açacak kasılmaların ortaya çıkışı ile başlar ve rahim ağzının tam açılması ve silinmesine kadar devam eder. Süresi oldukça değişkendir. İlk gebeliklerde 12-14 saate kadar, iki ve daha fazla doğumu olan gebelerde ise 2-8 saat arasında değişebilir. Bu dönemde hasta eylem takibi yapılacağı odaya alınır. Damar yolu açılır, bu dönemde ağızdan beslenmede sıvı gıdalar uygulanabilir ancak damar yolu aracılığıyla idame/destek sıvısı verilir.

Tıbbi bir gereklilik olmadığı sürece tıbbi personel kontrolünde anne adayı hareket edebilir. Epidural kateter yerleştirilmesi gibi annenin ağrısını azaltmak amacıyla gerçekleştirilecek işlemler bu dönemde yapılmalıdır. Bu dönemde mutlaka anne ve fetüs düzenli olarak izlenmelidir. Annenin kan basıncı, nabzı, solunum sayısı 1-2 saat ara ile izlenmelidir. Eğer gebelik sırasında saptanan bir risk faktörü yok ise aralıklarla fetal kalp seslerinin izlenmesi ve doğum takip formuna kaydedilmesi yeterlidir. Anne adayı ortalama 2 saat ara ile muayene edilerek doğum eylemi ile rahim ağzı, bebeğin başının inişinde değişiklik olup değerlendirilmelidir.

2. Dönem
Süresi değişkendir. İlk doğumlarda ortalama 2 saat, birden fazla doğumu olanlarda ise 30-60 dakika sürer. Bebeğin doğumu ile sonuçlanır. Bu dönemde artık hasta kasılmalar ile makatına vuran baskı itilme hisseder ve kasılmalar ile beraber ıkınma hissi duyar Bebeğin saçları artık labia majora (Büyük dudaklar) arasında görülmeye başladığı andan itibaren anne adayından düzenli olarak kasılma (sancı) ile beraber bebeği itmesi (ıkınması) istenir. Doğumda asepsi koşullarına uyulmalıdır.

Doğumda görev alan sağlık personeli korunmak için maske, gözlük ve sıvı geçirmeyen giysiler kullanmalıdır. Başın doğumundan sonra önce ağız sonra burun aspire edilir. Boyunda kordon eğer doğuma engel oluşturuyorsa klampe edilir ve kesilir. Nadiren bu dönemde annenin çok yorulduğu ve bebeği itemediği hallerde, annenin ıkınmasının kontrendike (Tıbben sakıncalı) olduğu durumlarda veya bebeğin kalp atım hızında yavaşlamanın izlenmesi üzerine doğumun hızla gerçekleştirilmesi için vakum veya forseps uygulaması gerekebilir. Bu yöntemler sadece tecrübeli kişilerce gerekli hallerde kullanılmalıdır.

3. Dönem
Genellikle fizyolojik olarak plasentanın (bebeğin eşi) ayrılması beklenir. 30 dakikada içinde çoğunlukla kendiliğinden ayrılır. Plasentanın kendiliğinden ayrılmasından sonra, rahmin kasılması için ilaç tedavisine başlanır ve doğum kanalı, rahim ağzı ve dış genital bölgede doğum travmasına bağlı cerrahi olarak tamir edilecek yırtıkların olup olmadığı doğum masasında değerlendirilir. Eğer varsa bu yırtıklar doğru cerrahi teknik ile uygulanan dikişlerle tamir edilir. Bu işlemlerden sonra bebeğin anne ile teması hatta mümkünse annenin hemen bebeği emzirmesi sağlanmalıdır.