Gulsumnur
Moderator
Çocuklarda idrar kaçırmanın nedenlerini gece alt ıslatma ve gündüz alt ıslatma olarak ayrı başlıklarda incelemek gerekir.
Gece alt ıslatma nedenleri:
Gündüz idrar kaçırma nedenleri
Okul çağındaki her 5 çocuktan 1’inde görülen gündüz işeme sorunları gece alt ıslatma nedenlerinden farklı olarak onlarca değişik hastalığa bağlı gelişebilir. Gündüz sadece idrar kaçırma sorunu olarak değerlendirmek yerine, aniden idrara sıkışma, sık idrara gitme, idrar yaparken çocuğun yanma hissetmesi veya işemeyi ertelemek gibi birçok sorun çocuklarda gündüz görülen işeme sorunları arasında yer almaktadır.
Alt ıslatmaya yol açabilecek rahatsızlıklardan bazıları
Gülerken idrar kaçırma: Bazen yetişkinlerde de görülebilen bu durum çocuklarda gündüz yaşanan işeme sorunlarının en hafif formlarından birisidir.
Tembel mesane sendromu: Bu çocuklar çok az tuvalete gider. Tembel mesane sendromu görülen çocuklarda zaman zaman idrar kaçırma sorunları da görülebilir. Mesane çıkışındaki yapıyla idrar tutma mekanizması arasındaki iletişim bozulabilmektedir.
Mesane zaman içersinde büyüyerek kasılma özelliğini kaybetmektedir. 5 yaşındaki bir çocukta ortalama mesane 200 mililitre idrar biriktirirken, bu çocuklarda rakam 400-500 mililitreye kadar çıkmaktadır. Çocuğun normalden fazla tuvalete gitmesi gibi az gitmesi de bir sorundur.
Hinman sendromu: Bu çocuklar olması gerekenden çok daha kalın bir mesaneye sahiptir. Mesane yapısı tamamen bozulan bu çocuklar çok sık idrar yolu enfeksiyonu, idrar kaçırma, idrara sıkışma şikayetleri yaşamaktadır. Tedavisinde gecikildiğinde mesaneden böbreğe idrar kaçağı ve böbrek fonksiyonlarının bozulması gibi ciddi sağlık sorunları yaşanabilir.
Aşırı aktif mesane: Bu çocuklar normalden fazla olarak gün içinde 8 kereden fazla tuvalete gitmektedir. Aşırı aktif mesane sorunu yaşayan çocuklar gündüz idrar kaçırma, çok sık tuvalete gitme, tuvalete koşmak ve yolda idrar kaçırmak gibi şikayetler yaşayabilmektedir.
Mesane kapasitesinin küçük olması: Çocuğun büyümesiyle doğru orantılı büyümeyen mesanenin küçük kalabildiği durumlar bulunmaktadır. Bu çocuklarda görülen işeme sorunları arasında sıklıklar karşılaşılan bir durumdur. Bu çocuklar okulda, oyun oynarken veya evde 15 dakikada bir tuvalete gitmek zorunda kalmaktadır.
Çocuklarda görüşen gündüz işeme sorunları tek bir rahatsızlıktan meydana gelebildiği gibi miks (karışık) denilen birden fazla rahatsızlıktan da kaynaklanabilir. Genel sağlık durumu çok iyi gibi gözüken çocuklarda işeme sorunlarının arkasında böbrek yetmezliğine kadar varabilen ciddi sağlık sorunlarının olabileceği unutulmamalıdır.
Mesaneden böbreğe idrar kaçağı (böbrek reflüsü): Genellikle ateşli idrar yolu enfeksiyonu sonrası tespit edilen bir durumdur. Ateşli idrar yolu iltihabi geçiren çocukların % 40’ında mesaneden böbreğe idrar kacağı vardır. Mesaneden böbreğe idrar kaçağı çocuklarda böbrek yetmezliğinin en sık nedenidir. Mesaneden böbreğe idrar kacağı sorunu yaşayan her 4 çocuktan 1 tanesinde işeme problemi eşlik etmektedir.
Gece alt ıslatma nedenleri:
- Genetik; Gece uykuda idrar kaçırmanın en önemli nedenlerinin arasında genetik unsurlar gelmektedir. Hem anne hem babada alt ıslatma sorunu görülmüşse çocukta işeme sorunu görülme ihtimali %80, anne veya babanın sadece birisinde idrar kaçırma sorunu varsa çocukta alt ıslatma görülme olasılığı % 40 olarak belirlenmiştir.
- Obezite;:Kilolu, obez çocuklarda işeme sorunlarının görülme oranı artmaktadır.
- Gece nefes alma problemi olan çocuklarda
- Dikkat eksikliği ve hiperaktivite sendromu olan çocuklar
- Gece bütün insanlarda idrar atımını engelleyen antidiüretik hormon üretilmektedir. Bu hormonun çocuklarda az üretilmesi idrar kaçırma sorunlarına yol açabilir.
- Uyanma bozukluğu yaşayan çocuklar. Uykunun ağır olması olarak da tarif edilir. Çocuk beynin tuvalet ihtiyacı ile ilgili verdiği uyarıları uykunun ağır olması nedeniyle fark edemeyebilir.
- Mesanenin aşırı aktif kasılması gece idrar kaçırma nedeni olabilir.
- Psikolojik nedenler. Halk arasında bilinenin aksine psikolojik nedenler idrar kaçırma sorunlarında %5-10 oranında sorumludur. Psikolojik olduğu düşünüldüğü için çocuklar cezalandırılmakta veya “Dikkat etmiyorsun” denilerek azarlanmaktadır. Psikolojik olgular genellikle neden olarak değil sonuç olarak karşımıza çıkmaktadır.
Gündüz idrar kaçırma nedenleri
Okul çağındaki her 5 çocuktan 1’inde görülen gündüz işeme sorunları gece alt ıslatma nedenlerinden farklı olarak onlarca değişik hastalığa bağlı gelişebilir. Gündüz sadece idrar kaçırma sorunu olarak değerlendirmek yerine, aniden idrara sıkışma, sık idrara gitme, idrar yaparken çocuğun yanma hissetmesi veya işemeyi ertelemek gibi birçok sorun çocuklarda gündüz görülen işeme sorunları arasında yer almaktadır.
Alt ıslatmaya yol açabilecek rahatsızlıklardan bazıları
Gülerken idrar kaçırma: Bazen yetişkinlerde de görülebilen bu durum çocuklarda gündüz yaşanan işeme sorunlarının en hafif formlarından birisidir.
Tembel mesane sendromu: Bu çocuklar çok az tuvalete gider. Tembel mesane sendromu görülen çocuklarda zaman zaman idrar kaçırma sorunları da görülebilir. Mesane çıkışındaki yapıyla idrar tutma mekanizması arasındaki iletişim bozulabilmektedir.
Mesane zaman içersinde büyüyerek kasılma özelliğini kaybetmektedir. 5 yaşındaki bir çocukta ortalama mesane 200 mililitre idrar biriktirirken, bu çocuklarda rakam 400-500 mililitreye kadar çıkmaktadır. Çocuğun normalden fazla tuvalete gitmesi gibi az gitmesi de bir sorundur.
Hinman sendromu: Bu çocuklar olması gerekenden çok daha kalın bir mesaneye sahiptir. Mesane yapısı tamamen bozulan bu çocuklar çok sık idrar yolu enfeksiyonu, idrar kaçırma, idrara sıkışma şikayetleri yaşamaktadır. Tedavisinde gecikildiğinde mesaneden böbreğe idrar kaçağı ve böbrek fonksiyonlarının bozulması gibi ciddi sağlık sorunları yaşanabilir.
Aşırı aktif mesane: Bu çocuklar normalden fazla olarak gün içinde 8 kereden fazla tuvalete gitmektedir. Aşırı aktif mesane sorunu yaşayan çocuklar gündüz idrar kaçırma, çok sık tuvalete gitme, tuvalete koşmak ve yolda idrar kaçırmak gibi şikayetler yaşayabilmektedir.
Mesane kapasitesinin küçük olması: Çocuğun büyümesiyle doğru orantılı büyümeyen mesanenin küçük kalabildiği durumlar bulunmaktadır. Bu çocuklarda görülen işeme sorunları arasında sıklıklar karşılaşılan bir durumdur. Bu çocuklar okulda, oyun oynarken veya evde 15 dakikada bir tuvalete gitmek zorunda kalmaktadır.
Çocuklarda görüşen gündüz işeme sorunları tek bir rahatsızlıktan meydana gelebildiği gibi miks (karışık) denilen birden fazla rahatsızlıktan da kaynaklanabilir. Genel sağlık durumu çok iyi gibi gözüken çocuklarda işeme sorunlarının arkasında böbrek yetmezliğine kadar varabilen ciddi sağlık sorunlarının olabileceği unutulmamalıdır.
Mesaneden böbreğe idrar kaçağı (böbrek reflüsü): Genellikle ateşli idrar yolu enfeksiyonu sonrası tespit edilen bir durumdur. Ateşli idrar yolu iltihabi geçiren çocukların % 40’ında mesaneden böbreğe idrar kacağı vardır. Mesaneden böbreğe idrar kaçağı çocuklarda böbrek yetmezliğinin en sık nedenidir. Mesaneden böbreğe idrar kacağı sorunu yaşayan her 4 çocuktan 1 tanesinde işeme problemi eşlik etmektedir.
