Bebek, arama ve emme refleksleri ile dünyaya gelir. Yani doğar doğmaz anne memesini bulma ve emme yetisine sahip olur. Sağlıklı bir bebek anne göğsüne doğumhanede tutturulup, emzirilebilir.
Doğumdan itibaren bebek her istediğinde emzirilmelidir. İlk 3-5 günlük dönemde kolosturum (ağız sütü) miktarı bebeği doyuracak miktarda değilmiş gibi görünse de (yaklaşık 10 gram) bebek için yeterlidir.
İlk haftalarda emzirme aralıkları 1-2 saat olabilir. Bebek istedikçe emzirilmelidir. Sık emzirmek memelerde de süt artmasını sağlar. 3-5. günden itibaren süt artmaya başlar yaklaşık 10. günde anne bebek arasında bir beslenme düzeni oturur. 15 günde bebek normal doğum kilosuna döner ve bebeğin beslenme düzeni oluşmaya başlar.
Bebeklikten itibaren hangi aralıklarla yemek verilmelidir?
Bebek her istediğinde emzirilmelidir, ilk haftalarda bu aralık 1-2 saatte bir bile olabiliyor. İlk aylarda bebek uyandığında açtır ve emzirilmek ister. Gün içinde ya da bebekten bebeğe değişmekle beraber emzirme sıklığı ortalama 2-4 saattir. Emzirme süresi her bir göğüste 15-20 dakika olmakla beraber ortalama 30-40 dakikadır. Yeni doğan bebekler 1-1,5 saat anne göğsünde kalabilir, fiziksel temas isteği ve aralıklı emme buna nedendir.10. günden itibaren sütün artması ve bebeğin emmesinin güçlenmesi ile emzirme süreleri kısalır, sıklığı 2-4 saate çıkar. Emzirme süresini sınırlandırma anne veya bebeğin tıbbi engeli yoksa önerilmiyor. Emzirme süresi sınırlandırma emzirme problemlerine neden oluyor. Anneden bebeğe emme ile süt aktarımı her annede farklıdır bu nedenle emzirme süresi her anne bebek için farklılık gösteriyor. 2-3. aydan itibaren emme süresi azalıyor. Ortalama 7-10 dakikada emme bitebiliyor.
6. aydan itibaren ek gıdalara geçiş başlıyor ve her hafta yeni bir besin olmak üzere anne sütü ile beraber beslenme devam ediyor. 3 ana ve 2 ara öğün olmak üzere yaklaşık 5 hafta gibi bir sürede beslenme tablosu ek besinler ile destekleniyor. Anne sütü aralara ve gece öğünlerine kayıyor. Her 2,5-3 saatte bir ana bir ara öğün döngüsü izleniyor.
Miktar ne kadar olmalı?
Her bebek kendi metabolizma ve ritmine göre emme süresi ve sıklığını belirliyor. Her emzirmede ilk gelen süt karbonhidrattan zengin ve daha sulu ön süttür, emme devam ettikçe sütün yağ içeriği artıyor. Ön süt sulu olup bebeğin susuzluğunu gideriyor, son süt ise yağdan zengindir bebeğin doyması ve kilo almasını sağlar.Bebek memeye doğru yerleştirilip doyana ve memeyi kendi bırakana kadar tutulmalıdır. Bu şekilde 2. meme de verilmeli ve beslenme seansı tamamlanmalıdır. Kısacası süreyi ve sıklığı aynı zamanda miktarı bebek belirler.
Eğer bebek mama ile besleniyorsa ilk haftalarda 30 ml ile başlayıp aylara göre miktar arttırılarak bebeğe teklif edilir, miktarı yine bebek belirler. Ek gıdalarda miktar yine bebeğin alabildiği kadardır. Buradaki temel yaklaşım ek gıdalara tek tek azar azar başlamak. Miktar yavaş yavaş arttırılır. Ana öğünler en fazla 200 ml, ara öğünler ise en fazla 100 ml’e kadar çıkarılabilir.
Bebeği emzirirken yemek yedirirken nelere dikkat etmeli?
- Emzirme sırasında bebek istediği zaman ve miktarda beslenmelidir. İlk ay, beslenme aralığı 4 saati geçmemek kaydı ile bebek istediği sürece emzirilmelidir, beslenme sonrası gazı çıkarılmalıdır.
- Yenidoğan döneminden sonra kilo alımı iyi olan bebekler eğer istemiyorsa ve uyanmıyorsa gece beslenmeyebilir.
- Her iki göğüs emzirilmelidir.
- Ek gıdalara 6. aydan itibaren teker teker, azar azar ve sırayla geçilir.
- Bebeğin sindirebileceği alerji yapmayan gıdalar ilk tercih edilenlerdir.
- Bebeğe saygı duymak ve teklif etmek temel kuraldır. Eğer bir gıdayı reddediyor ve almak istemiyorsa zorlamamalı ve bir başka gıda denenip 10-15 gün sonra reddettiği gıda tekrar denenmelidir.
- Miktar bebeğin alabildiği kadar olmakla beraber, ana öğün 200 ml, ara öğün 100 ml geçmemelidir.
- Her bebeğin ek besine hazır olma ve alma zamanı farklıdır, bir besini reddediyorsa bir süre sonra tekrar denediğinizde alabileceğini unutmayın.
- Besinleri değişik şekil ve içeriklerde sunarak damak tadını geliştirip, reddettiği besini sevdirebilirsiniz.
- Bebeği pürtüğe alıştırmak için asla blender kullanmayın, tel süzgeç, cam rende vs tercih edin.
- Bebeği mama sandalyesinde oturtarak, onu özel kaşık ve tabakla besleyin.
