Guatr Türleri Nelerdir?

Guatr, büyüme şekli ve tiroid hormon düzensizliğine bağlı olarak farklı türleri görülür. Guatrın nasıl büyüdüğüne bağlı olarak şu türler ortaya çıkar:

• Basit guatr (yaygın olan)
• Nodüler guatr
• Multinodüler guatr
• Zehirli guatr
• Toksik olmayan guatr

Basit (yaygın) guatr​

Basit guatr olarak bilinen bu türde, tiroid bezi tamamı şiştiğinde ve dokunulduğunda pürüzsüz bir his vermesiyle ortaya çıkar.

Nodüler guatr​

Nodüler guatr, tiroid bezinde nodül adı verilen katı veya sıvı dolu bir yumru meydana geldiğinde ya da topak hissedildiğinde meydana gelir.

Multinodüler guatr​

Tiroid bezinden birden fazla sayıda nodül olduğunda görülür. Bu durum yalnızca muayene veya taramalarla keşfedilebilir.

Bunun yanında tiroid anormal şekilde büyüdüğünde ve çok fazla tiroid hormonu üretildiğinde zehirli guart oluşabilir. Eğer tiroid büyür, seviyeler normalse toksik olmayan guatr olarak tanımlanır.

Zehirli guatr​

Zehirli guatr, tiroid bezinin büyüyüp çok fazla tiroid hormonu üretmesi sonucunda ortaya çıkar. Daha sık tuvalete çıkma, sıcağa tahammülsüzlük, iştah artışı, sık terleme, titreme, kadınlarda adet dönemlerinde düzensizlik, sinirli ve huzursuz olma, kilo kaybı ve kas krampları zehirli guatrın belirtileridir.

Toksik olmayan guatr​

Eğer genişlemiş bir tiroid söz konusuysa ancak tiroid seviyeleri normal değerlerde çıkıyorsa (ötiroid), bu durum toksik olmayan bir guatrdır. Başka bir deyişle, hipertiroidizm (aşırı aktif tiroid) veya hipotiroidizm (az aktif tiroid) hastalığının olmadığı anlamına gelir.

Guatr Neden Olur?

Guatr, tiroid bezinde yer alan hücrelerin, tiroid hormonu üretimini engelleyen herhangi bir sürece karşı adaptif bir reaksiyonu oluşturması ve en yaygın görülen iyot eksikliğinden dolayı meydana gelir. Guatrın nedenleri şöyle sıralanır:

İyot eksikliği​

Tiroid, tiroid hormonu üretmek için iyota ihtiyaç duyar. Beslenme şeklinizde yeteri kadar iyot yoksa tiroid hormonu üretmek için daha fazla çalışır. Bu da tiroid bezinin anormal şekilde büyümesine neden olarak guatr oluşturur. Beslenme düzenine deniz ürünleri, süt ürünleri ve iyotlu tuz ekleyerek önerilen miktarda iyotu almak mümkündür.

Graves hastalığı​

Graves hastalığı, bağışıklık sisteminin tiroide saldırması ve ardından büyümesine neden olması sonucunda ortaya çıkan otoimmün hastalıktır. Graves hastalığı bunun yanında tedavi gerektiren hipertiroidizme de neden olmaktadır.

Hashimoto hastalığı​

Hashimoto, tiroid bezinin iltihaplanmasına sebep olarak oluşan otoimmün bir hastalıktır. Hashimoto hastalığı olanlarda tiroid bezi boyutunda büyüme meydana gelir. Hashimoto nedeniyle oluşan guatr genellikle kendiliğinden iyileşir. Bazı Hashimoto hastalığı olanlarda tiroid hormonu ile tedavisi gerekebilir.

Tiroid kanseri​

Tiroid bezi kanseri sıklıkla tiroidin büyümesine neden olarak guatr gelişmesine zemin hazırlar.

Hamilelik​

Hamilelik döneminde plasenta tarafından üretilen bir hormon olan hCG (insan koryonik gonadotropin), tiroidinin büyümesine neden olabilmektedir.

Tiroidit​

Tiroid bezinin iltihaplanması sonucunda ortaya çıkan ve tiroid bezinin büyümesine neden olan durumdur.