Hepatit A aşısı da aşı takviminde yer almaktadır.

Özel sağlık kuruluşlarında, aile sağlığı merkezlerinde Hepatit A aşısı uygulanabilmektedir. Yetişkinlere önerildiyse eczanelerden temin edilip sağlık kuruluşlarında yaptırılabilmektedir.

Özel sağlık kuruluşlarında, aile sağlığı merkezlerinde Hepatit A aşısı uygulanabilmektedir

Hepatit A aşısı da farklı aşılar da düşük ateş yapabilir. Hekiminiz sizi buna karşı uyaracaktır ve önlem almanız için bir yol önerecektir.

Sadece Hepatit A aşısı değil tüm aşılarda ve ilaçlarda yan etkiler olabilir. Ama bu yan etkiler çok hafiftir. Hepatit A aşısı sonrasında büyük bir sorun olmaz. Aşı sonrasında, aşı yerinde ağrı ya da kızarıklık, düşük ateş, yorgunluk olabilir. Doktor, yan etkiler hakkında yeterli bilgi verecektir.

Hepatit A aşısı 2012 senesinin sonunda çocukluk dönemi aşı takvimine girmiştir. 1 Mart 2011'den sonra doğan çocuklara 18. ve 24. ayın sonunda iki doz halinde uygulanmaktadır. Daha öncesinde aşı olmayan kişiler sağlık kuruluşlarından bu aşıyı isteyebilmektedir. Yetişkinlerde de çocuklar gibi altı ay arayla iki doz halinde Hepatit A aşısı uygulanır. Yetişkinlerde Hepatit A aşısı yapmadan önce bağışıklık durumunu sorgulayan kan testi yapılması gerekmektedir.

Hepatit A virüsüne karşı oluşturulan aşıya Hepatit A aşısı denmektedir.

Hepatit A’da özel bir tedavi yöntemi yoktur. Bu nedenle genelde hastalara ev istirahati ve sağlıklı beslenme önerilir. Bunun yanında hastalar sıkı takip edilmelidir. Karaciğer yetmezliği ve karaciğer nakli gerektiren tablo Hepatit A'da nadir görülür.

Tedavilerde kullanılan ajanlar da virüse değil karaciğere destek amacını taşımaktadır. Hastaların aç kalmadan, az yağlı, karaciğeri yormayacak şekilde beslenmeleri istenir. Besinler, sindirimi kolay olacak şekilde seçilmelidir. Alkolden uzak durulmalıdır. Hastaların doktorun bilgisi dışında ilaç kullanmaması ve evdeki diğer bireylerden uzak durması gerekmektedir.

Uzman hekim öncelikle detaylı hasta öyküsünü dinler ve sonrasında fiziki muayene yapar. Hepatit A için teşhisin en kolay yolu kan testidir. Kanda HAV’a ilişkin antikorların (Anti-HAV IgM) saptanmasıyla teşhis konulur. Ayrıca virüsün karaciğere bir hasar verip vermediğini anlamak için kandan karaciğer fonksiyon testlerine de bakılır.

Anti-HAV IgM Hepatit A'ya ilk maruz kalındığında üretilir. Akut enfeksiyon durumunu teşhis ederler. Hepatit A IgG ise daha geç ortaya çıkan antikordur. Yıllar boyunca vücutta kalır, bu virüsle daha önce enfekte olunup olunmadığını belirtir. Ayrıca Hepatit A aşısı yapılmışsa testte Hepatit IgG antikoru pozitif görülür. Genellikle karaciğer ultrasonu da istenmektedir.

Hepatit A, hijyenik olmayan gıda ve su tüketimi, dışkı teması, temizlik önlemlerine dikkat etmemesi nedeniyle kişiden kişiye bulaşır. Yemek hazırlayan ve gıda sektöründe çalışan kişilerin kanalizasyon suları ile kirlenmiş besinlerin çiğ ya da az pişmiş olarak sunması en sık bulaşma yolları arasındadır.

Ellerin temiz tutulmaması gibi hijyen eksikliği, kontamine olmuş yiyecek ve içeceklerin tüketilmesi hepatit A’nın en sık bulaşma yollarından biridir. Hepatit a fekal oral yolla bulaşır. Bu da dışkı, su ve besinler aracılığıyla olmaktadır.

Fekal oral yolla bulaş direkt fiziksel temas ya da indirekt yollarla olabilmektedir. İndirekt yolla enfeksiyöz ajanla kontamine olmuş eller ya da bir nesne bulaş nedeni olabilir. Direktte de kirli eller, kirli sularla hazırlanan yiyecekler sebep olmaktadır.

Hepatit A hastalığının en belirgin belirtisi, gözlerde ve ciltte sararma olarak bilinir. Bunun yanında mide bulantısı, karın ağrıları, halsizlik ve iştahsızlık gibi belirtiler de hepatit A’yı işaret eder.

Hepatit A hastalığında görülen diğer belirtiler şöyle sıralanır:

• Ateş
• Bitkinlik, halsizlik
• İştahsızlık
• Mide bulantısı
• Kusma
• Eklem ağrıları
• Şiddetli mide ağrısı
• Göz akı ve ciltte sararma (sarılık)
• Koyu renk idrar
• Kil rengi dışkı
• İshal
• Karın ağrısı
• Kilo kaybı

Bu belirtiler özellikle Hepatit A virüsüne maruz kalındıktan sonra 2-6 hafta içinde ortaya çıkar. Hastalık genelde iki aydan kısa sürse de bazı kişilerde iyileşme süreci altı ayı da bulabilir. Hepatit A, çalışamayacak ya da okula gidemeyecek kadar hasta edebilir. Genelde çocuklarda belirti pek görülmese de yetişkin kişilerde belirtiler yaygın görülür.

Hepatit A, hepatit A virüsünün genellikle dışkı, kirlenmiş su ya da kirli gıda tüketiminden kaynaklı olarak kişiye geçmesi nedeniyle meydana gelir. El hijyeninin doğru yapılmaması da hepatit A’nın en öncelikli sebepleri arasındadır.

Ayrıca kanalizasyon suları ile besinlerin temas etmesi, bu besinlerin çiğ veya az pişmiş olması da hepatit A bulaşma sebebidir. Hijyen şartlarının kötü olduğu ülkelerde Hepatit A çok sık görülür. Enfekte olmayan kişiye, enfekte olan kişilerden bulaşır. Yetersiz arıtılmış sular da hastalık bulaştırır. Gündelik temaslar bulaşa neden olmaz.

Hepatit A nedenleri şöyle açıklanabilir:

• Kirli su tüketmek
• Kirli suda yıkanmış ve yetiştirilmiş besinlerden yemek
• Enfekte bir kişi tarafından hazırlanan besinleri tüketmek
• Enfekte bir kişiyle yakın fiziksel temas kurmak
• Elleri düzgün yıkamamak

Hepatit A, Hepatit A virüsünün (HAV) neden olduğu, kişiden kişiye bulaşan ciddi bir karaciğer hastalığıdır. En temel nedeni kötü hijyen koşullarıdır. Hepatit A'nın bulaşmasının en birinci yolu kişilerin düzgün el yıkamamasıdır. Hepatit B ya da Hepatit C’den farklıdır. Hijyenik koşulların sağlanmadığı ortamlarda kişiden kişiye temas yoluyla bulaşır. Hepatit A, Hepatit B ve Hepatit C’den farklı olarak kronik karaciğer hastalığına neden olmaz ama karaciğeri zayıflatır ve akut karaciğer yetmezliğine sebebiyet verebilir.

Dünya Sağlık Örgütü’ne göre 2016 senesinde dünya genelinde 7 bin 134 kişinin Hepatit A’ya bağlı akut karaciğer yetmezliğinden ölmüştür. Bu ölümler viral hepatite bağlı ölümlerin yüzde 0.5’ini oluşturmaktadır. Hepatit A, sporadik olarak ve dünya çapında salgınlar halinde döngüsel nüks eğiliminde ortaya çıkmıştır. Örneğin, 1988 senesinde Şangay’da yaklaşık 300 bin kişi Hepatit A’dan etkilenmiştir. Hastalık genelde sağlık koşulları ve hijyenin kötü olduğu düşük ve orta gelirli ülkelerde yaygındır. Bu tür ülkelerde çocukların çoğu semptom göstermeden 10 yaş öncesinde virüsle enfekte olmuştur. ABD’de evsiz olan kişiler arasında salgınlar görülmüştür.

Hemoroidler (basur) tek başına ciddi bir rahatsızlık olarak kabul edilmese de tedavi edilmeden uzun süre bırakılmaları son derece rahatsız edici olabilir ve yeterince uzun süre görmezden gelinirse enfeksiyona ve kan kaybına yol açabilir. Bu yüzden uzun süre geçmeyen ve özellikle ağrı veya kanama yapan hemoroid vakalarında doktor kontrolü gerekir.

Hemoroid belirtileri başka hastalıklarla karıştırılabilir. Bu nedenle kanama şikayetleri önemsenmeli ve kişide rektum ya da kalın bağırsak kanseri gibi hastalıkların bulunup bulunmadığı kontrol edilmelidir. Çünkü bazen hastada hem hemoroid hem rektum tümörü aynı anda görülebilir.

Hemoroid hastalığında posalı beslenme oldukça önem taşımaktadır. Gerekli posalı gıda alımına başlanan ilk günlerde bağırsaklar bu düzene alışık olmadığı için, gaz ve karın ağrısı şikayeti olabilir. Bu nedenle posalı gıda alımı yavaş yavaş artırılmalıdır. Posalı gıda alımıyla birlikte günlük tükettiğiniz su miktarı da arttırılmalıdır.

Sabah kahvaltı öncesinde güne 1 bardak ılık su ile başlamak da uygun olur. Sağlıklı bir bağırsak fonksiyonu için örneğin sabah meyve salatası, zeytinyağı ve tam buğday ekmeği, öğlen sebze yemeği ve yoğurt, akşam yemeğinde büyük bir tabak zeytinyağlı marul salatası ve protein ve gece de küçük bir kase dolusu kabak çekirdeği yenmesi önem taşımaktadır. Acı, turşu, sirke, alkollü içecekler tüketmekten ve sigara içmekten kaçınılmalıdır.

Acının kendisi hemoroide yol açmaz ancak hemoroidal hastalığa yakalanmış insanlarda çok acı yemek o bölgeyi tahriş eder.

Sıcak oturma banyoları basur yani hemoroid tedavisinde etkilidir. İç hemoroid yani iç basur için oturma banyoları yararlı olabilir ancak dış hemoroid üzerinde hiçbir etkisi olmaz. Dış hemoroid tedavi yöntemleri hakkında doktor gerekli bilgiyi verecektir.

Hemoroid tanısı mümkün olan en erken evrede konulduğunda, “longo işlemi” denilen ve ortalama 8-10 dakika süren uygulama ile hasta konforu sağlanabilir. Bu işlem; ağrısız, hemoroid alınmadan ve hemoroide giden ana akım damarların bir kısmının kesilerek yapılmasıdır. İşlem tek kullanımlık teknolojik aletlerle gerçekleştirilir ve ameliyat izi oluşmaz.

Kadınlar, anatomik yapıları nedeniyle işlem sonrasında daha az ağrı sorunu yaşar. Ancak 25-35 yaş arası erkek hastalarda birkaç gün süren rahatsızlık hissi oluşabilir. Bir diğer yöntem olan “doppler”, genel anestezi altında yapılan ve bulunduğu bölgeden dışarı taşan hemoroidlerin yukarı toplanması esasına dayanır.

Longo yöntemiyle karşılaştırıldığında 45 dakika gibi bir sürede tamamlanır. Cerrahiler sonrası antibiyotik tedavileri uygulanır, kabızlık riskine karşı sulu gıdalar tüketilmesi önerilir. Sonrasında hasta normal yaşama dönebilir.

Doktor tarafından hemoroid teşhisi konulmuşsa, tedavi noktasında sadece doktor bilgi verir. İnternetten ya da kulaktan duyma bilgilerle tedavi yoluna gidilmesi farklı sağlık sorunlarına zemin hazırlayabilir.

İnternette ya da bazı ilanlarda “Basura iyi gelen krem”, “Basur evde nasıl geçer” ibareleri görülebilmektedir. Doktora sormadan asla bu tür yöntemler denenmemelidir. Bu nedenle tedavi kısmını doktorunuzla paylaşarak yapmak daha doğru olacaktır.

Ameliyat kaçınılmaz olduğunda, bunun klasik cerrahi aletlerle ile yapılması yerine ultrasonik dissektör yani ses ötesi dalga bıçağı gibi dokuyu hırpalamayan teknolojilerle yapılması tercih edilmektedir. Ayrıca hemoroidlere hiç dokunmadan köklerinin tam hedeflenip doppler ile özel dikişlerle bağlanmasına yönelik teknik de (THD) özellikle aşırı kanama eğilimli iç hemoroidlerde çok daha üstün sonuçlar sağlar.

Hemoroid hastalığının doğru tedavi edilmesindeki kritik unsur, hekimin hastaya en uygun tedaviyi tekniğini belirleyip, tedavide önyargısız ve bütünsel bir yaklaşımı uygulamasıdır. Hemoroid hastasının da daha sağlıklı bir diyet ve bağırsak alışkanlığı konusunda bilinçli olması ve tedavi aşamasında kendisinin de önemli rolü olduğunu fark etmesi gerekir.

Asıl tedavi gerektiren ve büyük abdest tutma gibi yaşam kalitesi için çok önemli olan fonksiyonları gerçekleştiren iç hemoroidlerdir. Makatın içinde bulunan hemoroidal damarlardan gelişen bir hastalıktır.

Hemoroid yani basur toplum arasında mayasıl olarak da bilinmektedir.

Dış hemoroidler nedir sorusunun yanıtı merak ediliyor. Dış basur olarak da bilinen dış hemoroid yaygın olarak uzun süre oturarak çalışanlarda görülen bir sorundur. Üzeri ince bir deri ile kaplı olan dış hemoroidal damarlar normalde hissedilmemektedirler. Herhangi bir nedenle makat kenarında bulunan bu hemoroidal damar yumaklarının birinin veya birkaçının içinde kan pıhtısı birikimi olursa dış hemoroid meydana gelir.

Hemoroid, büyük ve anüs dışında olsalar bile görmek oldukça zordur. Bununla birlikte, anüs çevresindeki tüm cilt lezyonları hemoroid değildir. Anal bölgesi hem bağırsak hareketlerinden hem de deriden birçok bakteriye maruz kalmaktadır. Hemoroid memesi patlaması yüzünden bu bölgede oluşacak açık bir yara enfeksiyona karşı çok savunmasızdır. Hemoroid meme patlatması hem iyileşme sürecini uzatır hem de acı verici olabilmektedir.

Hemoroid kaşıntısı genellikle dış hemoroidlerde veya iç hemoroidlerde ortaya çıkmaktadır. Kaşıntı birkaç faktör tarafından tetiklenebilir.

• Hemoroid, inflamatuar (iltihaplanma) bir reaksiyona neden olabilir. Kaşıntı gibi semptomlara ortaya çıkaran iltihaplanma ile şişme meydana gelebilir.
• Dış hemoroid, kan pıhtıları geliştirebilir. Bu pıhtılar genellikle kendi kendine çözülür, fakat kaşınan veya tahriş olmuş bir cilt bırakabilmektedir.
• Anüsten mukus akıntısı hemoroid belirtisi olabilir. Dışkıda olduğu gibi, bu mukus yanlışlıkla (özellikle gaz çıkarırken) dışarı sızabilmektedir. Bu durum tahrişe ve kaşıntıya neden olabilir.

Hemoroid, makatta ağrı ve yanma hissi, dışkılama sırasında zorlanma ve parlak kırmızı kanama, iç hemoroidin dışarı sarkması durumunda makat ağzında ele gelen hemoroid varlığı, akıntı ve kaşıntı gibi belirtilere neden olur.

Hemoroid (basur), genel olarak tuvalette uzun süre oturma ve bağırsak hareketleri sırasında ıkınma ile ilişkilendirilmektedir. Hemoroid hem ağrılı hem de kaşıntılı olabilir.

Lif oranı yüksek yiyecekler yemek, her gün düzenli su içmek, dışkılama anında ıkınıp, zorlamamak, uzun süre tuvalette oturmamak ve ağrıyı hafifletmeye yardımcı olmak için günde birkaç kez oturma banyosu olarak bilinen ılık su dolu bir küvette oturmak hemoroide iyi gelir.

Hemoroid yani basur, makat bölgesinde yer alan kan damarlarının bölgesinde bulunan kan damarlarının kabızlık, sık dışkılama, ıkınma ya da uzun süre tuvalette durmanın anal kanalda yarattığı basınca bağlı genişleyip, şişmesidir. Makatta kanama, ağrı, kaşıntı ve hatta dışarı sarkma gibi belirtilere neden olur.