Vücut sıvıları ve cinsel birliktelik sırasında hepatit B virüsüne yakalanma riski varken özellikle öpüşme ve emzirme esnasında hepatit B virüsü kişiye bulaşmaz.

Sağlıklı taşıyıcıların yılda 1-2 kez kontrollerini yaptırması gerekir. Ayrıca ilaç kullanmak durumunda olanlar ilaçlarını keserlerse ve takiplerini aksatırlarsa ilerleyen süreçlerde bu kişilerde siroz ya da karaciğer kanseri tablosu ortaya çıkabilir. Bu da ölüme sebep olabilir.

Hepatit B riski taşıyan şu kişilere aşı yapılması önerilir. Bu kişiler; yüksek riskli iş kollarında çalışan bireyler, cinsel partnerlerinde Hepatit B virüsüyle enfekte olmuş kişiler, cinsel olarak çok eşli kişiler, iğneleri, şırıngaları veya kanla temas edebilecek diğer enjeksiyon malzemeleri paylaşan kişiler, hepatit B virüsü bulaşmış biriyle ev içi teması olanlar, kan veya vücut sıvılarına maruz kalma riski taşıyan sağlık hizmetleri ve kamu güvenliği çalışanları, ıslahevlerinde bulunan insanlar, hepatit B oranlarının yüksek olduğu bölgelere seyahat edenler, kronik karaciğer hastalığı, siroz, karaciğer yetmezliği, böbrek hastalığı, HIV enfeksiyonu veya diyabeti olan kişiler.

Hepatit B aşısının diğer aşılarla aynı anda yapılmasının ise bilinen bir tehlikesi yoktur. Ancak daha önce Hepatit B aşısı olmuş ve alerjik reaksiyon gösteren kişiler ile birlikte aşının içerisindeki maddeye alerjisi olan bireylere hepatit b aşısı yaptırılması önerilmez.

Hiç hepatit B aşısı olmayan kişiler tercihen enfekte olan kişiyle temas ettikten sonraki 24 saat içinde hepatit B aşısının hemen bir dozunu olmalıdır. Virüse karşı tamamen aşılanmak ve korunmak için de önümüzdeki altı ay içinde iki doz daha hepatit B aşısı olunmalıdır.

Hepatit B aşısının temel özelliği kişiyi ömür boyu hepatit B hastalığından korumasıdır. Vücutta hastalığa karşı antikor üretimi sağlayan hepatit b aşısının tüm dozlarıyla birlikte yaptırılması gerekir.

Hepatit B aşısı olan bir kişi hastalığa karşı ömür boyu koruyuculuk kazanmış olur.

Hepatit B aşısı genellikle güvenli bir aşı türüdür ve hastalığa karşı koruyuculuk sağlar. Ancak birçok aşıda olduğu bazı olası yan etkilere sahiptir. Bunlar aşı olan bölgede kızarıklık, şişlik, ağrı, uyuşukluk, baş ağrısı ve halsizliktir. Ancak aşı olan her kişide bu yan etkiler ortaya çıkmayabilir.

Aşı takvimine uygun aşılama sonrası antikor oluşan kişilerde hasta ömür boyu Hepatit B’den ve Delta hepatitinden korunmuş olur.

Kontrol altına alınmayan veya tedavi edilmeyen hepatit B vakaları uzun vadede siroz, karaciğer yetmezliği, karaciğer kanseri ve kan damarlarında iltihaplanmaya yol açabilir.

Hepatit B hastalığı gastroenteroloji bölümü doktorlarının alanına girer.

Hepatit B virüsü, kan tahlilinde yer alan Hbsag değeri ile belli olur. Sonucun pozitif çıkması kişinin enfekte olduğunu gösterir.

Yapılan testler sonucunda hepatit B'nin pozitif çıkması iki anlama gelir. Birincisi kişinin virüsle enfekte olduğunu gösterirken ikinci olarak ise antikorun pozitif çıkması hepatit hastalığına karşı kişinin bağışıklık kazandığı anlamını taşır.

Hepatit B’nin tedavisi yoktur. Hepatit B aşısı yaptırırsanız bu hastalıktan korunabilirsiniz ancak Hepatit B virüsü ile enfekte olduysanız tedavi olamazsınız, ancak belirli önlemler alarak virüsün başkalarına yayılmasını önleyebilirsiniz.

Hepatit B kimi zamanda belirtisiz bir şekilde görülse de bazen de ilk belirtilerle kendini gösterir. Hepatit B'de ilk görülen belirtiler sarılık, ateş, halsizlik, idrarda koyulaşma, kil rengi dışkı, mide bulantısı ve kusmadır.

Erişkin hastaların yaklaşık %10'u ile çocuk hastaların yaklaşık %90'ında, kandaki virüs temizlenemez ve bunlar virüsü taşıyarak başkalarına bulaştırabilirler. Bunlara hepatit B taşıyıcısı denilir. Bunlar görünüşte tamamen sağlıklı, hiçbir şikayeti olmayan insanlardır ve kanları ile vücut sıvılarında hayatları boyunca virüsü taşırlar. Hepatit B taşıyıcı olan kişilerin bir kısmında kronik hastalık gelişip, olay siroz ve/veya karaciğerde kanser ile sonlanabilir.

Hepatit B, hepatit B virüsünün (HBV) neden olduğu bir karaciğer enfeksiyonudur.Cinsel yolla, enfekte kişinin kanı veya vücut sıvılarıyla temas sonucu bulaşabilabilen Hepatit B akut veya kronik türde gelişebilir. Kronik türü siroz ve karaciğer kanseri gibi ciddi karaciğer rahatsızlıklarına yakalanma riskini artırır.

Hepatit B aşısı, dünya genelinde yaygın olarak önerilen ve birçok ülkede rutin aşılama programlarına dahil edilen bir aşıdır. Türkiye'de de Ulusal Aşı Takvimi'nde yer almaktadır. Aşının özellikle önerildiği gruplar aşağıdaki gibidir.

Yenidoğanlar: Hepatit B'nin anneden bebeğe geçişini engellemek için doğumdan hemen sonra ilk doz uygulanır.

Bebekler ve Çocuklar: Rutin aşılama programı kapsamında tüm bebek ve çocuklara uygulanmalıdır.

Sağlık Çalışanları: Kan ve vücut sıvılarıyla temasta bulunma riski yüksek olan doktorlar, hemşireler, laboratuvar teknisyenleri gibi meslek grupları.

Hepatit B Taşıyıcısı Kişilerle Yaşayanlar: Aynı evde yaşayan aile bireyleri

Diyaliz Hastaları: Böbrek yetmezliği nedeniyle diyaliz tedavisi gören kişiler

Çok Sayıda Cinsel Partnere Sahip Olanlar: Yüksek risk grubundaki bireyler

Damar İçi Madde Kullananlar: Ortak enjektör kullanımı riski nedeniyle

Hepatit B'nin Yaygın Olduğu Bölgelere Seyahat Edecekler: Endemik bölgelere yolculuk yapacak olanlar

Kronik Karaciğer Hastalığı Olanlar: Mevcut karaciğer rahatsızlığı olan ve enfeksiyona karşı savunmasız olabilecek kişiler

Hepatit B için Aşı Takvimi​

Hepatit B için uygulanan aşılama, hastalıktan korumayı hedefler. Genellikle 3 doz olarak uygulanır. Tam bağışıklık sağlamak için aşı zamanlaması ve takvime uygun yapılması önemlidir. Birinci doz, ilk yapıldığı tarihte uygulanırken, ikinci doz ilkini takiben 1 ay sonra yapılır. Hepatit B için üçüncü doz ise ilk dozdan 6 ay sonra yapılmaktadır. Böylece aşılama tamamlanır.

Hepatit B'yi önlemenin en etkili yolu hepatit B aşısı olmaktır. Hepatit B aşısı hastalığa karşı korucuyuluk sağlayan antikor üretir. Ancak önemli olan hepatit aşısının tüm dozlarını yaptırmaktır.

Hepatit B hastalığını önlemenin yolları şöyledir:

• Hepatit aşısı olmak
• Diş fırçası, tıraş bıçağı, tıbbi ekipman veya iğne gibi kanla temas edebilecek kişisel eşyaları paylaşmamak
• Yakın zamanda virüse maruz kalmış olabileceğinizi düşünüyorsanız profilaktik tedavi adı verilen 24 saat içinde bir doz aşı ve hepatit B immün globulin almak

Hepatit B Aşısı ve Hepatit B Tedavisi​

Yaklaşık yüzde 90 oranında koruma sağlayan hepatit B aşısı sayesinde hastalıktan korunmak ve hastalığı önlemek mümkündür. Doğumdan sonraki ilk 24 saat içinde ilk dozun yapılması önerilen hepatit B aşısı genellikle enfekte olan kişiyle temas kurulduktan 24 saat içinde de yapılır. Virüse karşı tamamen bağışıklık kazanmak içinse 6 ay içinde ikinci doz hepatit B aşısı yaptırılması önerilir.

Aşı dışında hepatit B hastalığını iyileştirmek için kesin olarak bilinen bir tedavi yöntemi yoktur. Hastalığın etkilerini azaltmak ve semptomları iyileştirmek için kullanılan antiviral ilaçlar hepatit B hastalığı tedavisinde destekleyici rol üstlenir.

Hepatit B Korunmasında Temel Adım "Aşı"​

Hepatit B virüsü (HBV) enfeksiyonundan korunmanın en etkili ve güvenilir yolu aşılamadır. Hepatit B aşısı, virüse karşı vücudun bağışıklık geliştirmesini sağlayarak, hem akut hem de kronik enfeksiyonların önüne geçer. Bu aşı sayesinde, siroz ve karaciğer kanseri gibi HBV'ye bağlı ciddi karaciğer hastalıkları riski önemli ölçüde azalır.

Doktorun fiziki muayenesi sırasında ciltte sararma veya karaciğer hasarına sebep olabilecek belirtiler aranır. Fiziki muayenenin ardından vücuttaki hepatit B virüsünün tespiti için birtakım testler istenir.

Hepatit B tanısında faydalanılan testler şunlardır:

Kan testleri: Vücuttaki hepatit B virüsünün belirtilerini tespit etmek ve virüsün akut veya kronik olup olmadığını belirlemek için yapılır. Ayrıca b asit bir kan testi, duruma karşı bağışık olup olmadığınızı da belirleyebilir.

Karaciğer ultrasonu: Geçici elastografi adı verilen özel bir ultrason, karaciğer hasarı ve tahrişinin seviyesini göstermeye yarar.

Karaciğer biyopsisi: Karaciğer hasarını kontrol etmek için test yapmak üzere karaciğerden küçük bir örnek alınır ve bu durum karaciğer biyopsisi olarak adlandırılır. Bu test sırasında, deri ve karaciğere ince bir iğne sokulur ve laboratuvar analizi için doku örneği alınır.

Ayrıca Hepatit B yüzey antijeni ve antikoru ile birlikte Hepatit B yüzey antikoru (anti-HBs) da hepatit B hastalığının teşhisinde yararlanılan yöntemlerdendir.

Hepatit B hastalığında erken teşhisin önemi​

Hepatit B hastalığı kontrol altına alınmadığında siroz, karaciğer yetmezliği ve hatta karaciğer kanserine bile yol açabilir. Bu sebeple hepatit B hastalığının erken teşhisi hastalığın iyileşmesi açısından oldukça önemlidir.

Hepatit B, HBV virüsü ile enfekte olmuş bir kişi ile cinsel ilişki, şırınga kullanımı, enfekte kan bulaşmış bir sargı bezinin açık yaraya temas etmesi gibi kanı, menisi veya başka bir vücut sıvısının enfekte olmayan birinin vücuduna girmesiyle bulaşır.

Hepatit B’nin kişiden kişiye bulaşma yolları şöyledir:

• Enfekte olan kişiyle temas
• Kan ve açık yaralar
• Meni veya vücut sıvısı
• Korunmasız cinsel birliktelik
• İğne, şırınga veya uyuşturucu maddelerin enjeksiyonlarının paylaşılması
• Doğum sırasında anneden bebeğe geçmesi
• Diş fırçayı ya da tıraş bıçağı paylaşımı
• Güvenli olmayan dövme tekniklerinin uygulanması

Virüs çoğunlukla doğum ve doğum sonrası dönemde anneden çocuğa, erken çocukluk döneminde, ayrıca enfekte bir partnerle cinsel ilişki sırasında kan veya diğer vücut sıvılarıyla temas, güvenli olmayan enjeksiyonlar veya keskin aletlere maruz kalma yoluyla bulaşır.

Hepatit B virüsü ile enfekte olan bir kişide ortaya çıkan yaygın belirtiler, yorgunluk, iştahta azalma, mide bulantısı, kusma, karın ve eklem ağrıları ve sarılık görülür. Hepatit B semptomları enfekte olunduktan 1 ila 4 ay sonra ortaya çıkmaya başlar ancak bazı durumlarda bu süre iki haftaya kadar düşebilir.

Hepatit B belirtileri şunlardır:

• Ateş
• Halsizlik ve tükenmişlik hissi
• Cildin ve göz akının sararması (sarılık)
• Karın ağrısı
• İdrar renginde koyulaşma
• Mide bulantısı ve kusma
• İştah kaybı
• Kas ve eklem ağrıları

Akut hepatit B vakalarında ortaya çıkan belirtiler hafif olabileceği gibi şiddetli bir şekilde de seyredebilir. Ancak kimi zaman herhangi bir semptom görülmediği de olabilir. Hepatit B belirtileri genellikle enfekte olduktan yaklaşık 1 ila 4 ay sonra ortaya çıkar ancak enfekte olduktan iki hafta sonra bile semptomlara rastlanabilir. Bazı kişilerde ve özellikle küçük çocuklarda hiçbir belirti olmayabilir.

Hepatit B, insandan insana kan, yara ve sıvı yoluyla bulaşan viral bir karaciğer enfeksiyonu olmakla birlikte hepatit B virüsünün vücuda girmesi sonucu meydana gelir. Hepatit B virüsünün vücuda girmesiyle birlikte birtakım belirtiler ortaya çıkmaya başlar. Akut ve kronik bir şekilde görülen hepatit B hastalığı, uzun vadede siroz ve karaciğer yetmezliği gibi sorunların da meydana gelmesine sebebiyet verebilir.

Hepatit B'ye neden olan faktörler şöyle sıralanabilir:

• İnsandan insana kan, yara ve sıvı yoluyla
• İğne batması veya kesici alet yaralanması
• Enfekte kanla kirlenmiş iğneler ve şırıngalar
• Virüsü taşıyan kişiyle korunmasız cinsel ilişki

İnsandan insana kan, yara ve sıvı yoluyla​

Hepatit B virüsü, enfekte olan kişinin kanıyla doğruda temas edildiğinde bulaşabilir. Bu bulaşma transfüzyonlar, tıbbi müdahale, diş tedavisi ya da kan bağışı işlemleri sırasında gerçekleşebilir. Bunun yanında enfekte olan kişinin kanının vücutta bir yüzeye sıçraması sonucunda da dolaylı da olsa kişiye geçebilir. Hepatit B virüsüne sahip olan kişinin kan bağışlaması ve kanın alıcıyla geçmesi durumunda da bulaşmaya neden olur.

İğne batması veya kesici alet yaralanması​

Hepatit B virüsü, enfekte olan kişilerin kanı veya vücut sıvıları ile doğrudan temas edildiği durumda doğrudan deri yoluyla bulaşabilir. Bunun olması için genellikle açık yaralar veya cilt yüzeyinde küçük kesiklerin olması gerekir. Yara ya da açık kesiklerin olduğu alanlarda virüsün geçişi için uygun alanlardır.

Enfekte kanla kirlenmiş iğneler ve şırıngalar​

Hepatit B virüsü, tıbbi müdahalede kullanılan iğne ve şırıngalar gibi aletlerden kan aracılığıyla bulaşabilir. Steril olmayan iğnelerle yapılan tetkikler, aşılar veya diğer tıbbi uygulamalar sonucunda hepatit B kişiden kişiye geçebilir.

Virüsü taşıyan kişiyle korunmasız cinsel ilişki​

Hepatit B, virüse sahip olan kişinin korunmasız olarak cinsel ilişkiye girmesi sonucunda bulaşabilir. Virüs, genital ya da kan yoluyla geçer. Bu durum genellikle cinsel sağlık korunmasına dikkat etmeyen kişilerde yaygın bir bulaşma yoludur.

Hepatit B, akut ve kronik olmak üzere ikiye ayrılır. Akut enfeksiyonda geçici bir enfeksiyon söz konusudur ve etkisi kısa sürer. Ancak kronik hepatit B vakaları 6 aydan daha uzun sürer ve kontrol altına alınmazsa karaciğer hastalıklarına yol açabilir.

Akut Hepatit B​

Akut hepatit B enfeksiyonu, virüsle ilk karşılaşıldığında ortaya çıkan kısa süreli enfeksiyondur. Genellikle 6 aydan daha kısa sürer. Çoğu yetişkin için bu form, vücudun virüsü başarıyla temizlemesiyle sonuçlanan geçici bir durumdur. Akut dönemde bazı kişilerde yorgunluk, iştahsızlık, mide bulantısı, kusma, karın ağrısı ve sarılık gibi belirtiler görülebilirken, bazıları hiçbir belirti yaşamaz. Vücudun bağışıklık sistemi virüsü temizlediğinde, kişi genellikle tam olarak iyileşir ve virüse karşı kalıcı bağışıklık kazanır. Ancak, çok nadir durumlarda akut enfeksiyon "fulminan hepatit" adı verilen ciddi bir karaciğer yetmezliğine yol açabilir.

Kronik Hepatit B​

Kronik hepatit B enfeksiyonu ise, virüsün 6 aydan daha uzun süre vücutta kalması ve karaciğerde sürekli iltihaplanmaya yolaçması durumudur. Özellikle bebeklik veya çocukluk döneminde enfekte olan kişilerde kronikleşme riski çok daha yüksektir. Kronik hepatit B genellikle yıllarca belirti vermeyebilir ve bu durum "sessiz taşıyıcılık" olarak da adlandırılır. Ancak virüs, karaciğerde sürekli hasara yol açarak zamanla karaciğer sirozu ve karaciğer kanseri gibi ciddi ve yaşamı tehdit eden komplikasyonlara ilerleyebilir. Kronikleşen vakalarda virüs tamamen temizlenmez, ancak uygun antiviral tedavilerle virüsün çoğalması kontrol altına alınabilir ve karaciğer hasarının ilerlemesi yavaşlatılabilir. Düzenli takip ve tedavi, kronik hepatit B hastaları için sağlıklı bir yaşam sürdürmenin anahtarıdır.

Hepatit B virüsü, “Hepadnaviridae” ailesine ait küçük bir DNA virüsüdür. Bu aileye ait virüsler ayrıca marmosetlerde, yer sincaplarında, ağaç sincaplarında, Pekin ördeklerinde ve balıkçıllarda da bulunur.

Hepatit B virüsü dış zarf ve iç çekirdekten oluşur. Virüsün dış zarfı, hepatit B yüzey antijeni veya "HBsAg" adı verilen bir yüzey proteininden oluşur. HBsAg basit bir kan testiyle tespit edilebilir ve pozitif bir test sonucu, kişinin hepatit B virüsü ile enfekte olduğunu gösterir. Virüsün iç çekirdeği, hepatit B çekirdek antijeni veya "HBcAg" olarak adlandırılan, hepatit B virüsünün DNA'sını ve viral replikasyonda kullanılan enzimleri içeren bir protein kabuğudur.

Hepatit B, Hepatit B olarak bilinen HBV virüsünün neden olduğu bulaşıcı bir karaciğer enfeksiyonudur. Ateş, iştah kaybı, mide bulantısı ve kusma gibi belirtiler gösteren hepatit b, bazı durumlarda semptom göstermeden de kişinin vücudunda kendisine yayılım alanı bulur. Hepatit B önlenmediğinde siroza veya kronik enfeksiyona yol açabilir. Hepatit aşısıyla birlikte önlenebilmesi mümkün olan bir hastalık olarak kabul edilen hepatit b hastalığının kesin bir tedavisi söz konusu değildir.

Hepatit B hastalığına yakalanan yetişkin bireylerin çoğu, semptomları şiddetli olsa bile tamamen iyileşir. Bebekler ve çocukların uzun süreli hepatit B enfeksiyonu geliştirme riski daha yüksektir. 6 aydan uzun süren hepatit b vakaları kronik hepatit olarak bilinirken kısa sürede iyileşenler ise akut ismini alır.

Uzun süreli iltihaplanma ile ortaya çıkan kronik hepatit B zamanla karaciğere ciddi hasar verebilir. Bunun sonucunda da siroz ve karaciğer yetmezliği gibi hastalıklar ortaya çıkabilir. Diğer kronik karaciğer hastalıkları gibi, hepatit B enfeksiyonu da semptomlara neden olmadan bu hasarı verebilir. Birçok kişi enfekte olduğunu bile fark etmeden hepatit B hastalığına yakalanmış olabilir. Sonuç olarak Hepatit B, karaciğere saldıran ve hem akut hem de kronik olarak seyreden viral bir enfeksiyondur.

Hepatit A, eğer hali hazırda kronik Hepatit B ve C hastalığı olanlara bulaşırsa tehlikeli boyutlara ulaşır. Kronik hepatit B hastalarının olmadılarsa Hepatit A aşılarını olmaları gerekmektedir.

Farklı değerler de kan testinde istenebileceği için hepatit A testinin aç karnına yapılması daha uygundur.

HAV IgM pozitifse akut hepatit A enfeksiyonu anlamına gelir. HAV IgM negatif, total HAV antikorları pozitifse aktif enfeksiyon yok ama geçirilmiş HAV nedeniyle bağışıklık var anlamına gelir. Total HAV antikorları ve HAV IgM pozitifse Hepatit A virüsüne maruz kalınmış, akut bir enfeksiyon var demektir. Eğer total HAV antikorları negatifse şu anda geçirilen ya da eskiden geçirilen enfeksiyon yoksa, risk grubundaysa aşı uygulanır.

Tüm taze sebze ve meyveler soyularak ve iyice yıkanarak tüketilmelidir. Çiğ ya da az pişmiş et veya balık yenmemelidir. Buzlu içeceklerden, saflığından emin olunmayan içeceklerden uzak durun. Şişelenmiş su için. Kendi diş fırçanız dışında başkasının kişisel eşyalarını kullanmayın.

Yakın zamanda ülke dışına çıkıldıysa, yakınlarınızdan birinde Hepatit A olduysa, yakın zamanda Hepatit A olan biriyle cinsel temas yaşandıysa, semptomlar varsa mutlaka doktora görünülmelidir.