-Ellerin sabun ve ılık suyla yıkanıp hijyeni sağlanmalı. Özellikle çocuklar uyumadan önce kirpik dipleri bebe şampuanı ile yıkanmalıdır

- Eller gözlerden uzak tutulmalı, göz ovalanmamalı

- Kozmetik ürünlere özen gösterilmeli, eski kozmetik ürünler atılarak göz enfeksiyonu riski azaltılmalı

-Kozmetik ürünler başkalarıyla paylaşılmamalı, gece boyunca makyajlı bir şekilde yatılmamalıdır. Çünkü makyaj ürünleri gözyaşı bezlerinin tıkanmasına neden olur

-Alerji yapan kozmetik ürünler tercih edilmemeli,

-Kontakt lenslerin temiz olduğundan emin olunmalıdır. Kontakt lens kullananlar lenslere dokunmadan önce ellerini iyice yıkamalı ve dezenfekte etmek için doktorun tavsiyelerine uymalı,

-Daha önce gözde arpacık çıktıysa, düzenli olarak sıcak kompres yapılarak tekrar çıkmasını önlemeye yardımcı olunmalı,

-Blefarit rahatsızlığı olanlar gözlerinin bakımı için doktorlarının talimatlarını uygulamalı, düzenli olarak kirpik dibi kepeklenmelerinin temizlenmesi alışkanlık haline getirilmelidir.

Yetersiz kapak hijyeni: Özellikle çocukların ellerini yüzlerini yıkamaması ve kirpik diplerinin iyi steril edilmemesi.

Bilefarit gibi hastalıkların varlığı: Bilefarit gibi arpacığa sebep başka kapak hastalıklarının varlığı

Kontakt lens hijyeni: Kontakt lens kullananların lenslerini iyice dezenfekte etmeden veya önce ellerini yıkamadan takıp çıkarması

Makyajı silmeden uyumak: Göz makyajının temizlenmeden gece boyunca gözde bırakılması

Cilt rahatsızlıkları: Yüz kızarıklığı ile karakterize bir cilt hastalığı olan rosacea’ya sahip olmak

Arpacık için ne kadar erken tedaviye başlanırsa, ortaya çıktığı yerde iz kalmadan iyileşme şansı artar ve şalazyon olma riski azalır. Çoğu arpacık göze zararsızdır ve net görme yeteneğini etkilemez. İlk önce kapalı göz kapağına günde birkaç kez 5-10 dakika sıcak pansuman yapılmalı ve göz kapağına hafifçe masaj yapılarak kişisel bakım önlemleri uygulanmalıdır.

Ancak arpacığın 48 saat sonra iyileşmeye başlamaması ve kızarıklık ile şişliğin tüm göz kapağını etkilemesi veya yanak ile yüzün diğer kısımlarına uzanması durumunda uzman hekime başvurulmalıdır.

Arpacığın ortalama enfeksiyon hali yaklaşık bir hafta sürer. Tedavi ile bir haftada enfeksiyon bulguları düzelir.

Arpacık kendi kendine geçse bile şalazyon şeklinde kalma ihtimali fazla olmaktadır. Arpacık kendi kendini sınırlamakla birlikte tedavi edilmediğinde kistleşme riski artış gösterir.

Arpacık, göz kapağında yaygın olarak görülen bir enfeksiyondur. Genellikle sık el-göz teması ile gözlere bakteriyel enfeksiyonların bulaştırılması ile ortaya çıkan arpacık rahatsızlığına makyajlı uyumak, kontakt lens hijyenine dikkat etmemek ve bilefarit oluşumu sebep olur.

Gözde çıkan arpacığa ılık pansuman yapmak iyi gelir. Bu yöntem yağ bezlerinin içinde birikerek kistleşen sıvının boşalmasında çok fayda sağlamaktadır. Bu sıvı boşalmazsa arpacık kistleşir ve sertleşmeye başlar. Bu duruma “Şalazyon” denmektedir. Antibiyotik ilaç tedavisine cevap vermeyen bu durumda kızarıklık ve ağrı geçer ancak göz kapağında şişlik kalıcı olur. Şalazyonun tedavisi ise cerrahi yöntemle kist duvarı ile birlikte boşaltılması şeklinde uygulanmaktadır.

Çok sıcak olmayacak şekilde ılık bir bezle göz kapağının üzerine 5-10 dakika aralıklarla birkaç kez kompres uygulamak, göz kapağı bezlerinin açılmasını teşvik eder ve arpacığa iyi gelir. Bununla birlikte göz kapakları temizlenmeli, gerektiğinde antibiyotik ilaçlar ve göz damlaları kullanılmalı, göze zarar veriyorsa kontakt lensler değiştirilmeli ve göz hijyenine dikkat edilmelidir.

Arpacık tedavisi, göz kapağına yapılan hijyen bakımı ve sıcak pansuman ile başlamaktadır. Öncelikle göze 5-10 dakika sıcak pansuman yapılması gerekmektedir. Sıcak pansumanı takiben bebe şampuanı elde köpürtülüp kirpik diplerine masaj yapılarak uygulanır. Bu işlem de yaklaşık 5-10 saniye kadar devam eder. Sıcak pansuman ile yağ bezlerinin uçlarının açılması amaçlanır.

Yağ bezleri açılınca içinde bulunan kistik yapı dışarı çıkar ve bu durum tedavinin hızlı olmasını sağlar. Sonrasında göze antibiyotikli damla ve merhemler uygulanır. Arpacık patlayıp iyileşene kadar kontakt lens ve göz makyajı yapmaktan kaçınılmalıdır.

Gözde arpacığın tanısı ilk olarak uzman göz doktorunun biyomikroskopi muayenesi ile konulur. Muayenede gözyaşı yağ bezinin ucunun tıkalı olduğu görülür. Arpacığa dışarıdan bakıldığında beyaz bir uç gibi görülebilir. Uzman hekimin parmakla muayenesi sırasında da sertlik ve şişlik hissedilir.

Arpacığın en önemli belirtisi göz kapağının şişmesi ve kızarıklıktır. Bir sivilce gibi enfeksiyonun ürettiği irin genellikle arpacık üzerinde bej veya sarımsı bir nokta oluşturur. Bununla birlikte gözde kızarıklık, ağrı, sarımsı akıntı, ışığa duyarlılık, gözde bir şey varmış hissi, batma, sulanma ve göz kapağının kenarında kabuklanma görülmektedir.

Arpacık belirtileri şöyle sıralanabilir:

• Göz kapağının şişmesi ve kızarıklık (en yaygın)
• Gözde ağrı
• Sarımsı bir akıntı (bazı vakalarda)
• Işığa karşı duyarlılık
• Gözde ağırlık hissi
• Batma ve sulanma
• Göz kapağının kenarında kabuklanma (zaman zaman)

Arpacık türleri iç ve dış arpacık olmak üzere ikiye ayrılır. İnternal olanlar kapağın üst kısmında, eksternal olanlar da kirpik dibinde oluşmaktadır. İç arpacıklardan çok daha yaygın olarak görülen dış arpacıklar, genellikle kirpik folikülünde, bazen de bir yağ bezinde başlar.

İç arpacıkların çoğu ise göz kapağı dokusundaki bir yağ (meibomian) bezinde başlar. Büyüdükçe gözü zorlayan bu tür, dış arpacıklardan daha acı verici olma eğilimindedirler.

Arpacık çıkmasının nedeni, genellikle stafilokok bakterisi nedeniyle göz kapaklarındaki yağ bezlerinden birinin tıkanması ve iltihaplanmasıdır. Yağ bezlerinin iltihaplanmasındaki ana faktör elle göze çok fazla temas edilmesi ile gözlere bakteriyel enfeksiyonların bulaştırılmasıdır.

Bununla birlikte makyajlı yatılması, kontakt lenslerin temiz kullanılmaması gibi göz hijyen kurallarına uyulmaması sebepler arasında yer almaktadır. Bir de bilefarit denilen kirpik dibinde yağ birikimi yada kepek oluşumunda arpacık sık görülen nedenler arasında bulunur.

Arpacık, göz kapağında yer alan gözyaşı bezlerinin yağ salgısından sorumlu olan bezlerin (meibomius bezleri) iltihaplanmasıdır. Hijyen eksikliği ve gözle çok fazla el teması gibi nedenlerle ortaya çıkan arpacık, göz kapağının kenarına yakın, sivilce gibi görünen kırmızı ve ağrılı bir yumru görünümündedir.

Aplastik anemi hastalığı tedavi edilmediğinde tehlikeli olabilmektedir. Bu hastalığın seyri kişinin yaşı, cinsiyeti, kronik hastalıklarına göre farklılık gösterir. Kök hücre nakli ve ilaçlar sayesinde sağ kalma oranı yükselmektedir.

Semptomları tedavi edilebilir bir ciddi kan hastalığı olarak bilinen aplastik anemi, kanser değildir. Kan hücre üretiminin yeterli olmamasından kaynaklı olarak bu hastalık oluşur.

Aplastik anemi tedavisi durumunuza göre değişiklik gösterir. Bazı kişilerde kanser veya otoimmün hastalık tedavisi gördükleri için aplastik anemi gelişir. Bu durum yaşandığında uzman doktor, hastalığa yönelik uygulayarak aplastik anemiyi tedavi edebilirler.

Kan testlerinde kan hücresi seviyeleri normalden düşükse ve semptomlar yoksa, doktorlar orta derecede aplastik anemi olduğunu söyleyebilir. Bu durumda doktor genel sağlığınve kan sayımını takip etmek ister. Aplastik aneminin diğer tedavi yöntemleri şunları içerir:

İmmünosupresanlar: Bu ilaçlar bağışıklık sistemini geride tutarak kök hücrelere saldırının durdurulmasını amaçlar.

Kan nakli: Transfüzyon yani kan nakli kırmızı kan hücrelerinin ve trombositlerin yerini alır. Transfüzyonlar aplastik aneminin semptomlarını azaltır, iyileştirmede etkili değildir.

Antibiyotikler: Aplastik anemi bakteriyel enfeksiyon riskini artırdığından antibiyotiklerden yararlanılır. Antibiyotikler enfeksiyonların tedavisine yardımcı olur.

Allojenik kök hücre nakli: Aplastik anemi nedeniyle zarar gören kemik iliğindeki sağlıksız kök hücreler yerine sağlıklı olanlarla değiştirilir.

Uzman doktor, fizik muayene, kan testleri ve genetik testler yaparak aplastik anemiyi teşhis etmek için kullanılır. Aplastik anemi tanısı için şu testlerden yararlanılır:

Tam kan sayımı (hemogram): Beş çeşit beyaz kan hücresi bulunur. Diferansiyel tam kan sayımı ile her bir beyaz kan hücresi türünden kaç tane bulunduğu ortaya çıkarılır.

Periferik kan yayması: Tıbbi patologlar kan hücrelerini ve trombositleri inceleyerek ortaya çıkarır.

Retikülosit sayısı: Bir kişinin vücudunun yeterince kırmızı kan hücresi üretip üretmediğini ortaya çıkarır. Bu test olgunlaşmamış kırmızı kan hücrelerinin (retikülositler) sayısını sayar.

Kemik iliği aspirasyonu ve kemik iliği biyopsisi: Kemik iliği biyopsisi işlemi sırasında kemik iliğinden örnek alınır. Sıklıkla kalça kemiği tercih edilen bu yöntemde lokal anestezi ile uyuşturulma yapılır. Kemik iliğinden numune alınarak inceleme yapılır. Aplastik anemide kemik iliğinde yer aln kan hücre sayılarının normalden daha az sayıda olup olmadığı gözlemlenir.

Aplastik anemi kan hücre üretimi ile görevli olan kök hücrelerin zarar görmesinden kaynaklanır. Bunun yanında bağışıklık sisteminin kemik iliğine saldırarak kök hücre üretimini engellemesi nedeniyle de aplastik anemi oluşabilir. Belirli tıbbi durumlar, kalıtsal durumlar, tıbbi tedaviler ve belirli kanserojenlere maruz kalma, aplastik anemi geliştirme riskini artırdığı bilinir. Kemik iliğine zarar görmesine sebep olarak kan hücresi üretimini engelleyen nedenler şunlardır:

Genetik faktörler​

Kalıtsal olarak ortaya çıkan aplastik anemi hastalığına gende meydana gelen kusurları neden olur. Bu durum en çok çocuklarda ve gençlerde görülür. Genetik faktörlerden kaynaklı aplastik anemili hastalarda, lösemi ve bazı kanserler görülme riski daha yüksek olur.

Bazı kimyasallara maruz kalma​

Böcek ilaçları içeriğinde bulunan bazı kimyasallar ya da pestisit gibi maddelere uzun süreler maruz kalmak aplastik anemi neden olarak bilinir.

Kemoterapi ve radyoterapi​

Kanser hücrelerine müdahale ederken uygulanan kemoterapi ve radyoterapi, sağlıklı hücrelerin de ölmesine neden olarak aplastik aneminin oluşmasına neden olabilir.

Otoimmün bozukluklar​

Vücutta bir durum meydana geldiğinde bağışıklık sistemi sağlıklı hücrelere saldırır ve zarar verir. Otoimmün bozukluk meydana geldiğinde kemik iliğine saldırarak kök hücre oluşumunu engelleyebilir.

Enfeksiyonlar​

Aplastik anemi hepatit, HIV, Epstein-Barr, sitomegalovirüs (CMV), parvovirüs B19 nedeniyle ortaya çıkabilir.

Gebelik​

Bağışıklık sistemi vücuttaki değişimlerden kaynaklı olarak hamilelik döneminde kemik iliğine saldırabilir. Bu da kök hücre üretimine zarar vererek aplastik anemi oluşmasına neden olur.

İlaç kullanımı​

Antibiyotikler ve antiromatizmal ilaçlar, aplastik anemiye neden olabilir.

Bazı durumlarda aplastik anemi nedeni bilinmeyebilir. Nedeni bulunamayan bu tür aplastik anemi idiyopatik aplastik anemi olarak isimlendirilir.

Aplastik anemi belirtileri halsizlik, yorgunluk, ciltte döküntü şeklinde görülür. Bu hastalık durumunda beyaz kan hücre (nötropeni), kırmızı kan hücre (anemi) düşüklüğü ve trombosit sayısında azalma gibi durumlara rastlanır. Aplastik anemi belirtileri haftalar ve aylar içerisinde gelişir, dolayısıyla vücuttaki değişiklikleri hemen fark edilmeyebilir.

Aplastik aneminin görülen en yaygın belirtileri şöyle sıralanır:

• Normalden daha uzun süren sık viral enfeksiyonlar
• Yorgunluk ve halsizlik
• Daha kolay kanama ya da morarma
• Nefes darlığı (dispne)
• Düzensiz kalp atışı
• Ten renginin normalden daha soluk olması
• Baş dönmesi
• Baş ağrısı
• Ateş
• Burun kanaması

Bazı aplastik anemi belirtileri diğer hastalıkları taklit edebilir. Uzun süreler hastaysanız ve sürekli çok yorgun hissediyorsanız bir uzman doktorlar görüşmeniz gerekebilir.

Aplastik anemi, kemik iliğinin yeterince kan hücresi ve trombosit üretemediğinde meydana gelen ciddi bir kan hastalığıdır. Bu hastalık nadir olarak görülür ve her yaştan kişiyi etkileyebilir. Aplastik anemisi olanlarda ciddi enfeksiyon, kanama problemleri, kalp sorunları ve diğer komplikasyon riski artabilir. Vücutta aniden oluşabileceği gibi yavaş yavaş da gelişebilir. Aplastik anemi semptomlarına yönelik tedavi yöntemleri bulunur.

İltihap ile dolmuş apandisit delinir ve iltihap karın boşluğuna yayılır. Apandisit patlaması belirtileri, sağ alt karın bölgesinde ağrı, karında şişkinlik, mide bulantısı ve kusma, yüksek ateş, iştah kaybı ve gaz birikmesidir. Bu durumda patlamış apandisit çıkarılmalı, karın içi yıkanmalı ve antibiyotik tedavisine başlanmalıdır.

Hamilelerin, ameliyat sonrası genel cerrahi ve kadın doğum uzmanları tarafından takibi önemlidir. Bu hastalar normal doğum da yapabilir. Ameliyat olmuş hamilelere mutlaka sezaryen önerilmez. Ancak hastanın yarası ıkınmadan dolayı önemli bir sorun çıkaracaksa sezaryen yaptırmaları uygun olacaktır.

Hamileliğin başından son aylarına kadar gerekli önemler alınarak operasyon yapılabilir. Ancak hamileliğin ilk aylarında düşük riski artar; ayrıca hamileliğin ileri dönemlerinde bazı noktalara özellikle dikkat edilir. Bunlar; rahme dokunmamak ve ona bir uyaran vermemektir. Çünkü böyle bir durumda erken doğum riski de ortaya çıkabilir.

Apandisitin beslenmeyle doğrudan bir bağlantısı bulunmamaktadır. Ancak özellikle çocuklara çekirdekli gıdalar verilirken dikkatli olunmalıdır.

Örneğin basit bir limon çekirdeği bile deliği tıkayabilir ve apandisit gelişebilir. Ayrıca çekirdek ya da başka bir faktör olmaksızın, vücudun kendi yaptığı “fekalit” adı verilen taşlaşmış dışkı da deliği tıkayabilir ve apandisit patlayabilir.

Apandisit hastalığının tedavisinde cerrahi yöntemler ön plana çıkmaktadır. Apandisit ameliyatlarında artık kapalı yöntem denilen laparoskopik cerrahi kullanılmaktadır. Genel anestezi altında gerçekleştirilen apandisit ameliyatı göbek deliği ve kasık bölgesinden açılan 3 mm’lik bir delikten yapılmaktadır.

Apandisit patlamadan ameliyat gerçekleştirilmişse çocuk 1 gün hastanede kaldıktan sonra evine dönebilmektedir. Ancak apandisitin patladığı durumlarda antibiyotik tedavisi için çocuğun 3-4 gün hastanede yatması gerekebilmektedir.

Laparoskopik apandisit ameliyatı, neredeyse izsiz bir cerrahi fırsatı sunmasının yanında enfeksiyon riskini azalmakta ve sosyal yaşama dönüş çok daha hızlı olmaktadır.

Çocuklarda en sık yaşanan şikayetlerin başında karın ağrısı gelmektedir. Çocuklarda karın ağrısı; kabızlık, ishal, boğaz veya idrar yolu enfeksiyonlarında yaşanabildiği gibi apandisit gibi hayati tehlikeye neden olabilecek hastalıkların da ilk belirtisi olabilmektedir.

Acil karın ağrısı şikayetiyle hastaneye gelen çocuklarda ameliyat gerektiren hastalıkların başında apandisit bulunmaktadır. Bu yüzden karın ağrısı şikayeti olan çocukların muayene ve tetkiklerinin eksiksiz yapılıp rahatsızlığın nedeninin ortaya konulması önemlidir.

Apandisit ameliyatı sonrası bağırsaklarda bir yavaşlama görülebilir. Bu yüzden bağırsakları yormamak için probiyotik ağırlıklı beslenerek yoğurt, turşu ve kefir tüketebilirler.

Apandisit ameliyatından sonra 10 kilodan fazla ağırlık kaldırmamaya özen göstererek, yürüyüş dışında spor aktivitesi yapılmaması önerilir. Bunun yanında 10 gün süreyle araba kullanılmaması tavsiye edilmektedir.

Apandisit ameliyatı, apandis kökü ve damarının bağlanmasından sonra apandisin çıkarılmasıyla yapılır. Ameliyatın süresi 30-60 dakika arasında değişiklik gösterir.